Colostrum - substancja o szczególnych właściwościach
Colostrum inaczej siara, młodziwo czy pierwsze mleko jest szczególnym rodzajem mleka, wydzielanym przez gruczoły mleczne ssaków w pierwszych godzinach i dniach po porodzie. Odmienny w porównaniu z mlekiem dojrzałym skład colostrum, powoduje stymulację niedojrzałego układu odpornościowego noworodka oraz wyposaża go w szereg substancji odżywczych takich jak: hormony, enzymy, poliamidy, pochodne kwasów nukleinowych i aminokwasów, substancje bakteriostatyczne, w tym immunoglobuliny, laktoperoksydazy, lakteniny, laktoferynę, lizozym i leukocyty. Colostrum zawiera także łatwo przyswajalne witaminy oraz związki mineralne w wysokiej koncentracji. Siara bydlęca posiada szereg różnych właściwości potwierdzonych badaniami do których zaliczyć możemy:
- Właściwości immunomodulujące - przypisywane głównie laktoferynie której zawartość w siarze jest dziesięciokrotnie wyższa aniżeli w mleku dojrzałym. Laktoferyna zawarta w colostrum stymuluje dojrzewanie limfocytów T CD 3, wpływa na dojrzewanie i poprawę funkcjonowania limfocytów B jak również intensyfikuje produkcje cytokin łagodzących stan zapalny (Il-4 i Il-10) . Tym samym hamuje produkcje cytokin zwiększających jego nasilenie (TNF-α i Il-1). Zawarta w siarze kolostrynina (proline-rich polipeptide, polipeptyd bogaty w prolinę, PRP)- mieszanina peptydów o dużej zawartości proliny, dodatkowo stymuluje odpowiedź humoralną, indukuje wydzielanie cytokin INF, TNF-α, IL-6 i 10, wspomaga dojrzewanie tymocytów oraz pobudza napływ supresorowych limfocytów T.
- Właściwości przeciwbakteryjne - dwa mechanizmy bakteriobójcze przypisywane m.in. laktoferynie (mechanizm blokowania jonów żelaza oraz uszkadzanie zewnętrznej ściany komórkowej bakterii) ograniczają wzrost mikroorganizmów chorobotwórczych i ekspresję czynników wirulentnych, jak również uszkadzają struktury ścian komórkowych bakterii patogennych uniemożliwiając dalsze ich namnażanie. Podobne właściwości wykazuje zawarty w siarze lizozym -- jedno z silniejszych białek o działaniu przeciwbakteryjnym.
- Właściwości przeciwwirusowe- wykazano korzystne działanie laktoferyny zawartej w colostrum, która hamuje głównie początkowe etapy zakażenia wirusowego, tj. adsorpcję i wnikanie cząstek wirusowych do komórek. Mechanizm takiego działania polega na interakcji białka zarówno z cząstkami wirusów, jak i z ich receptorami na powierzchni komórek docelowych. Badania wskazują również, iż laktoferyna poza blokowaniem wczesnych etapów inwazji wirusa może blokować replikację wirusa w komórkach gospodarza.
- Właściwości przeciwgrzybicze-właściwości te zostały zaobserwowane tylko w przypadku laktoferyny wolnej od jonów żelaza (apolaktoferyny) gdzie jej aktywność przeciwgrzybicza wiązała się z uszkodzeniem błony komórkowej lub mitochodrialnej szczepów Cryptococcus neoformans i Candida albicans.
- Właściwości przeciwnowotworowe- udowodniono iż zawarta w colostrum laktoferyna ogranicza rozwój nowotworów jak również ma zdolność modulacji produkcji cytokin w tkankach nowotworowych.
- Właściwości hipotensyjne -- właściwości te przypisuje się kazeinie, która obniża ciśnienie krwi a według niektórych autorów ma również działanie chroniące przed rozwojem cukrzycy, co wykazano m.in. obserwując osłabienie skłonności do reakcji autoimmunologicznych oraz stymulację powstawania nowych wysp trzustkowych.
- Właściwości przeciwpasożytnicze - przeprowadzone badania wykazały również przeciwpasożytnicze działanie colostrum, polegające na hamowaniu przez laktoferyne namnażania pasożytniczych pierwotniaków, jednak mechanizm przeciwpasożytniczego działania białka nie jest do końca poznany.
Bardzo charakterystycznym dla białek colostrum jest zawartość szeregu aminokwasów egzogennych (blisko 50% masy), co ma istotny wpływ na dostarczenie pełnowartościowego budulca, szczególnie w sytuacjach wzmożonej stymulacji układu odpornościowego. Colostrum jest również bogatym źródłem witamin, co może mieć niebagatelny wpływ na regulację i wspomaganie procesów mediowanych przez inne zawarte w siarze biologicznie aktywne czynniki. Do obecnych w colostrum w największym stężeniu należą witaminy: B1, B2, B6, C, E i A. Również składniki mineralne stanowią istotną część składu colostrum. Pełnią one zarówno funkcję strukturalną, jak i regulacyjną. W największych stężeniach występują w siarze: fosfor, wapń, potas, magnez i sód.
Colostrum jako w pełni naturalna substancja umożliwiająca przeżycie i rozwój oseska jest wysoce bezpieczna w stosowaniu dając jednoczasowo liczne korzyści zdrowotne. Wielokierunkowość działania colostrum umożliwia bezpieczne jej zastosowanie u pacjentów z problemami zdrowotnymi. Udowodnione działanie w stymulacji układu immunologicznego daje wartościowe narzędzie wspierające odporność najmłodszych a działanie bakteriostatyczne może skutecznie wspierać probiotyki w walce z mikroorganizmami patogennymi. Głównym a zarazem jedynym przeciwskazaniem do stosowania colostrum jest alergia (natychmiastowa, IgE-zależna) na białka mleka krowiego, które w colostrum występują w dużym stężeniu. Należy również pamiętać, iż colostrum zarejestrowane jest jako suplement diety a tym samym podlega innym, mniej wnikliwym kontrolom aniżeli leki. Poszczególne produkty mogą zatem różnić się zawartością białek czy składników bioaktywnych, a tym samym mogą zawierać czynniki również niekorzystne dla zdrowia (pestycydy, hormony syntetyczne czy antybiotyki), które mogły się przedostać do siary z organizmu matki której zostały podane. Warto zatem wybierać preparaty wysokiej jakości cechujące się czystością poszczególnych białek jak również wysoką koncentracją bioaktywnych składników.
Literatura:
1. Zimecki M, Artym J. Właściwości terapeutyczne białek i peptydów z siary i mleka. Postepy Hig Med Dosw. 2005;59:309-323.
2. Płusa T. Immunomodulacyjne białka zawarte w siarze. Pol. Merk. Lek. 2009, Tom XXVI, 153:234- 238.
3. Rak K, Bronkowska M. Immunologiczne znaczenie siary. Hygeia Public Health 2014, 49(2): 249-254.
4. Król J, Brodziak A. Białka mleka o właściwościach antybakteryjnych. Probl Hig Epidemiol. 2015; 96(2): 399-405.
5. M. Hałasa. Immunologiczne podstawy działania colostrum. Dostęp online https://genactiv.eu/public/assets/pdf/m.halasa_broszura.pdf
6 Kelly G.S. Bovine colostrums: a reviev of clinical uses. Altern Med Rev. 2003;8(4):378-394.
7. Nikawa H., Samaranayake L.P., Tenovuo J., Pang K.M., Hamada T.: The fungicidal effect of human lactoferrin on Candida albicans and Candida krusei. Arch. Oral. Biol., 1993; 38: 1057--1063
8. Isamida T., Tanaka T., Omata Y., Yamauchi K., Shimazaki K., Saito A.: Protective effect of lactoferricin against Toxoplasma gondii infection in mice. J. Vet. Med. Sci., 1998; 60: 241--244
9. García-Montoya I.A, et al. Lactoferrin a mulitiple bioactive protein: An overview. Biochim. Biophys. Acta (2011),doi:10.1016/j.bbagen.2011.06.018.
10. Korhonen H, Marnila P, Gills HS. Bovine milk antibodies for health. Br J Nutr. 2000;84 (Suppl 1): S135--46.
ZOBACZ RÓWNIEŻ
Tutaj możesz zezwolić lub zablokować poszczególne rodzaje plików cookie. 