Suplementy w ciąży. Czy warto je stosować?

Suplementy w ciąży – rekomendacje

Głównym źródłem informacji, jakim należy się posiłkować, jest Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników, gdzie można znaleźć wiele informacji na temat aktualnych rekomendacji suplementacyjnych. Szczególne składniki odżywcze, w tym witaminy i minerały, o jakie warto zadbać w trakcie ciąży to:

• Żelazo;
• Jod;
• Kwas Foliowy;
• Kwasy tłuszczowe Omega-3;
• Witamina D;
• Magnez.

W kwestii pozostałych suplementów diety na rynku nie zaleca się ich stosowania. Należy zwrócić szczególną uwagę na zbilansowaną dietę, która będzie dostarczała niezbędnych składników odżywczych i mineralnych. Wymienione wyżej składniki nie stanowią oczywiście bezpośredniego wskazania do suplementacji, ponieważ odpowiednio skomponowana indywidualna dieta (najlepiej przygotowana przez dietetyka) dostarcza niezbędnych składników do odżywienia organizmu
matki i przyszłego dziecka. W takim przypadku suplementacja nie jest zalecana.

Jakie suplementy warto przyjmować w ciąży?

Istnieją składniki odżywcze w suplementacji diety, które warto mimo wszystko wdrożyć. Dzieje się tak ze względu na to, że są one niezwykle ciężkie do zbilansowania nawet odpowiednią dietą. Jednym z takich składników jest witamina D. Odgrywa ona istotne znaczenie zdrowotne dla organizmu matki oraz dla rozwijającego się dziecka. Witamina D wpływa na kształtowanie się układu kostnego w organizmie przyszłej pociechy, który dopiero rozpoczyna swój rozwój (układ kostny). Ponadto witamina D zapobiega niskiej masie kostnej urodzonego dziecka, zapobiega wystąpieniu krzywicy. Witamina D w przypadku organizmu matki korzystnie wpływa na tolerancję składników odżywczych, zapobiegając wystąpieniu nietolerancji glukozy, cukrzycy ciążowej, infekcjami układu rozrodczego, czy też problemami hormonalnymi związanymi z czasem trwania ciąży, czy też rodzaju porodu (np. wykazano, że kobiety z małym stężeniem witaminy D częściej rodziły poprzez cesarskie cięcie).

Następnym ważnym składnikiem w przypadku kobiet w ciąży jest jod. Pierwiastek ten odgrywa bardzo istotną rolę w rozwoju układu nerwowego dziecka i sprzyja jego prawidłowemu rozwojowi. Podczas ciąży zapotrzebowanie na jod znacznie wzrasta i istnieje potrzeba jego dodatkowego spożycia z dedykowanych produktów spożywczych lub odpowiedniej suplementacji, odpowiednio skonsultowanej ze specjalistą.
Zwiększone zapotrzebowanie na ten pierwiastek podyktowane jest potrzebą jego dalszego przekazania do organizmu płodu, który dalej przetworzy jod na potrzeby wykształcenia tarczycy oraz prawidłowego rozwoju układu nerwowego. Szczególnie newralgicznym okresem jest 1 trymestr ciąży, gdy następuje gwałtowny rozwój płodu.

Kwas foliowy jest następnym kluczowym elementem w trosce o właściwy rozwój organizmu dziecka ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju układu nerwowego/cewy nerwowej. Ponadto jest on niezbędny w ułatwieniu zajścia w ciążę. Potem kwas foliowy zapewni właściwe warunki do właściwego rozwoju organów w organizmie dziecka. Niedobór kwasu foliowego może skutkować problemami przy próbach zajścia w ciążę oraz w trakcie samej ciąży. Zbyt niski poziom tej witaminy sprzyja rozwojowi wad w obrębie układu nerwowego, a w skrajnych przypadkach może prowadzić nawet przyszłego paraliżu lub chorób związanych z układem nerwowym – np. zespół Downa.

Następnym w kolejności składnikiem suplementów diety w trakcie ciąży są kwasy tłuszczowe z rodziny Omega-3 ze szczególnym uwzględnieniem DHA, czyli kwasu dokozaheksaenowego. Okazuje się, że kwas DHA jest głównym kwasem tłuszczowym odpowiedzialnym za kształtowanie tkanki nerwowej. Stąd też odpowiednia podaż Omega-3 odgrywa kluczową rolę w prawidłowym rozwoju układu nerwowego dziecka. Korzyści wynikające ze stosowania Omega-3, w szczególności DHA są zauważalne już na etapie początkowego życia noworodka, gdzie obserwujemy prawidłowy rozwój psychomotoryczny.

Ponadto właściwa podaż Omega-3 i DHA w suplementacji w ciąży przyczynia się do:

• Zapobiegania porodowi przedwczesnemu;
• Wpływa na właściwą masę urodzeniową dziecka;
• Wpływa na przyszłą profilaktykę zdrowotną;
• Ogranicza incydenty stanu przedrzucawkowego (co może mieć miejsce przed porodem).

Przedostatnim ważnym składnikiem w trakcie ciąży jest żelazo. Zapotrzebowanie na ten mikroelement rośnie prawie dwukrotnie w trakcie ciąży, stąd też może istnieć wskazanie do jego suplementacji. Żelazo odgrywa ważną rolę w procesie tworzenia się krwi i sprawniejszego deponowania tlenu do tkanek docelowych. Ponadto żelazo korzystnie wpływa na funkcjonowanie układu immunologicznego. Niedobór tego składnika w okresie ciąży może prowadzić do niedokrwistości, problemów z rozwojem układu nerwowego dziecka, problemy z funkcjonowaniem układu immunologicznego dziecka (w przyszłości), problemy z funkcjami kognitywnymi. W organizmie matki zbyt niska ilość żelaza może skutkować przedwczesnym porodem.

Ostatnim ważnym składnikiem suplementacji diety lub też w samej diecie jest magnez. Magnez jest poddawany licznym spekulacjom na temat tego, czy jest konieczny w suplementacji kobiet w ciąży, jednakże wszystko zależy od wykonanych wyników badań. Jeśli występują niedobory magnezu – warto zadbać o jego dodatkową podaż w postaci suplementu diety.

Ostatnim ważnym składnikiem suplementacji diety lub też w samej diecie jest magnez. Magnez jest poddawany licznym spekulacjom na temat tego, czy jest konieczny w suplementacji kobiet w ciąży, jednakże wszystko zależy od wykonanych wyników badań. Jeśli występują niedobory magnezu – warto zadbać o jego dodatkową podaż w postaci suplementu diety. Skutkami niedoboru magnezu w trakcie ciąży mogą być:

• Przedwczesny poród;
• Obecność stanów przedrzucawkowych;
• Niska masa urodzeniowa dziecka;
• Osłabienie organizmu matki oraz problemy z odpornością dziecka;
• Większe ryzyko rozwoju wad w układzie nerwowym organizmu płodu.

Pierwszym niezwykle ważnym elementem jest zbilansowana dieta zawierająca źródła magnezu. Jeśli dieta nie jest w stanie pokryć zapotrzebowania na ten składnik, należy wtedy rozważyć jego suplementację w okresie ciąży.

Suplementy w ciąży – groźne niedobory składników odżywczych

W trakcie ciąży należy na pewno zadbać o właściwe zasady żywienia, a potem przekształcić je w dobre nawyki żywieniowe. Nie jest to łatwe zadanie, ponieważ nieumiejętne przekształcenie zasad żywienia w zbilansowaną dietę może skutkować licznymi niedoborami składników odżywczych, które grają kluczową rolę w bezpiecznym i prawidłowym rozwoju przyszłej pociechy.

Najważniejsze niedobory żywieniowe w trakcie ciąży dotyczą:

• Magnezu;
• Żelaza;
• Jodu;
• Witaminy D;
• Kwasu foliowego.

Na te składniki diety trzeba zwrócić szczególną uwagę, ponieważ ich niedobory mogą skutkować poważnymi problemami w trakcie okresu ciąży. Tymi problemami może być niska masa urodzeniowa dziecka, problemy z jego odpornością, ewentualna obecność wad w funkcjonowaniu układu nerwowego itp. Świetnym pomysłem jest udanie się do dietetyka specjalizującego się w odżywianiu kobiet w ciąży, który dokładnie dobierze indywidualną dietę dla kobiety i uwzględni wszystkie niezbędne składniki odżywcze.

Jak bezpiecznie przyjmować suplementy w ciąży?

Najważniejszym aspektem w trakcie ciąży jest oczywiście bezpieczeństwo dziecka i matki. Wobec tego niemniej ważnym jest odpowiednia edukacja w zakresie stosowania poszczególnych suplementów w trakcie ciąży. W pierwszej kolejności należy wykonać niezbędne badania zlecone przez specjalistę. Badania te wykażą jakich składników odżywczych brakuje, a następna konsultacja będzie kluczowa w kontekście doboru odpowiednich składników diety i suplementacji w ciąży, która będzie dopasowana do indywidualnych potrzeb danego organizmu przyszłej matki. Specjalista to również osoba, która zleci odpowiednią dawkę poszczególnych suplementów diety i wskaże okres stosowania poszczególnych preparatów, tak, aby zabezpieczyć organizm matki przed ewentualnym nadmiarem niektórych składników diety.

Suplementy diety w ciąży – kiedy zacząć je zażywać?

Stosowanie suplementów diety w ciąży powinno najpierw zostać ustalone z wyszkolonym specjalistą. Następnie po doborze odpowiednich suplementów dla kobiet (np. suplement FOR WOMEN), warto zacząć je stosować już w 1-szym trymestrze ciąży w zależności od odnotowanych niedoborów. Zwiększone zapotrzebowanie na niektóre składniki znacząco wzrasta dopiero od 2-giego trymestru, stąd też warto upewnić się co kiedy należy wprowadzić do rutyny suplementacyjnej.

Przeważnie składniki, które można stosować od 1-szego trymestru to kwas foliowy, Omega-3 oraz witamina D. Dobór reszty składników powinien być skonsultowany z lekarzem.

Suplementacja jako dodatek do zdrowej, zrównoważonej diety

Absolutną podstawą do zapamiętania przez przyszłe mamy i ojców również, jest to, żeby w pierwszej kolejności zadbać o właściwe żywienie, wprowadzenie zdrowych zasad odżywiania i przestrzeganie podstawowych elementów prowadzących do regulacji poziomu stresu kobiety w ciąży.
Po zadbaniu o element zbilansowanej diety (najlepiej ułożonej przez dietetyka), warto w międzyczasie wykonać dedykowane badania zlecone przez lekarza specjalistę. Badani wykażą, czy występują inne niedobory, które można wyrównać poprzez stosowanej dedykowanej suplementacji w ciąży.

Warto pamiętać, że wybór suplementów również powinien zostać skonsultowany z wykwalifikowanym specjalistą.