Badania populacyjne szacują ich występowanie na poziomie od 2 do 6%, ale istnieją również dane wskazujące, że choroby tarczycy dotykają nawet 10-20% populacji globalnej.
Co więcej, statystyki pokazują, że liczba przypadków tych schorzeń z roku na rok rośnie.

Niedoczynność tarczycy to stan, w którym odnotowuje się niedobór hormonów tarczycy lub ich niewystarczające działanie. Niedoczynność tarczycy klasyfikowana jest w postaciach: pierwotnej, wtórnej, subklinicznej oraz trzeciorzędowej.

Diagnostyka:

Niedoczynność tarczycy może manifestować się w zróżnicowany sposób, w zależności od klasyfikacji, czasu trwania i procesu rozwoju choroby, a także funkcjonowania hormonów.
W zaawansowanym stadium niedoczynności tarczycy mogą występować: osłabienie siły
i energii, problemy ze słyszeniem, stany depresyjne, obniżenie sprawności intelektualnej, trudności w utrzymaniu prawidłowej masy ciała oraz uczucie zwiększonego chłodu. 
 

Typowe objawy niedoczynności tarczycy obejmują:

• Niewyjaśniony przyrost masy ciała pomimo braku apetytu.

• Spowolnienie ruchów.

• Skłonność do zaparć.

• Ciągłe odczuwanie zimna, nawet w ciepłe dni.

• Nadmierna senność.

• Zaburzenia miesiączkowania.

• Ogólna męczliwość.

• Duszność podczas wysiłku.

• Bóle stawów.

• Ochrypły głos.

• Zmniejszona pamięć i zdolność koncentracji.

• Nastroje obniżone i myśli depresyjne.

Podstawowe badania oceniające funkcjonowanie tarczycy obejmują:

• Pomiar TSH w surowicy krwi, który jest hormonem tyreotropowym wydzielanym przez przedni płat przysadki, regulującym produkcję hormonów tarczycowych.

• Pomiar FT3 w surowicy krwi - wolnej T3, która nie jest związana ani z prealbuminą wiążącą tyroksynę (TBPA), ani z globuliną wiążącą tyroksynę (TBG).

• Pomiar FT4 w surowicy krwi - wolnej T4, która nie jest związana z globuliną wiążącą tyroksynę (TBG).

• USG tarczycy.

Wyniki badań mogą różnić się w przypadku niedoczynności tarczycy, w zależności od jej rodzaju.
 

Dietoterapia:

Wpływ żywienia na terapię niedoczynności tarczycy jest istotny ze względu na zawarte w nim makro- i mikroelementy, które odgrywają kluczową rolę w syntezie hormonów tarczycy.

Nadmierna ilość tkanki tłuszczowej może prowadzić do stresu oksydacyjnego, procesów zapalnych oraz autoimmunologicznych, co często wiąże się z nadwagą i otyłością
w przypadku niedoczynności tarczycy. Dlatego ważnym aspektem dietoterapii jest dostosowanie indywidualnej wartości energetycznej planu żywieniowego do potrzeb pacjenta. Jednakże drastyczne ograniczenia kaloryczne mogą negatywnie wpływać
na funkcjonowanie tarczycy, prowadząc do wzrostu poziomu TSH.

W przypadku niedoczynności tarczycy warto dbać o odpowiednie źródła białka, węglowodanów i tłuszczów, które wspierają funkcjonowanie organizmu. 
 

Oto kilka przykładowych źródeł każdego z tych składników:

• Białko: Mięso drobiowe (kurczak, indyk), ryby (łosoś, tuńczyk), jaja, orzechy (np. migdały, orzechy włoskie), twaróg, jogurt naturalny, soczewica, fasola, ciecierzyca.

• Węglowodany: pełnoziarniste produkty zbożowe (np. pełnoziarnisty chleb, brązowy ryż, kasze), warzywa (np. bataty, marchew, buraki), owoce (np. jabłka, jagody, banany), strączkowe (np. groch, fasola, soczewica), mleko i produkty mleczne (np. jogurt naturalny, mleko).

• Tłuszcze: tłuste ryby (łosoś, makrela), awokado, orzechy i nasiona (np. orzechy włoskie, siemię lniane), oliwa z oliwek.
   

Suplementacja: 

Suplementacja może być przydatna w przypadku niedoczynności tarczycy, zwłaszcza jeśli występują niedobory witamin i minerałów i dieta nie pokrywa indywidualnego zapotrzebowania pacjentów na dane składniki mineralne oraz witaminy.

Polecane produkty:

• N°1 Minerals Set - zestaw składników mineralnych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu i doskonale wspierających prawidłową pracę tarczycy

• N°1 Thyro PROTECT -  suplement dedykowany tarczycy. Zawiera selen, który wspomaga funkcjonowanie tarczycy

• N°1 Omega VIT - doskonale wpłynie na stany zapalne organizmu spowodowane nieprawidłową pracą tarczycy,

• N°1 Multi MG - wsparcie układu nerwowego, który również jest obciążony przez nieprawidłową pracę tarczycy,

• N°1 ProBiotic - może wspierać zdrowie jelit, co jest istotne przy niedoczynności tarczycy, poprawiając wchłanianie składników odżywczych i modulując układ odpornościowy.
   

Podsumowanie
Rola diety w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu jest niepodważalna. Dobrze zbilansowana, bogata w składniki odżywcze dieta zapewnia odpowiednią energię, wspiera zdrowie i sprzyja długowieczności. W przypadku różnych chorób konieczne jest dostosowanie strategii żywieniowej pod względem kaloryczności oraz proporcji makro-
i mikroskładników. Istnieje jednak brak uniwersalnych schematów dietetycznych, które mogłyby być stosowane we wszystkich przypadkach chorobowych. Każdy pacjent wymaga indywidualnego podejścia do żywienia, uwzględniającego jego cechy fizyczne, stan zdrowia, obecność innych schorzeń oraz osobiste preferencje żywieniowe.

W przypadku niedoczynności tarczycy i choroby Hashimoto celem dietoterapii jest łagodzenie objawów, poprawa jakości życia oraz utrzymanie prawidłowej masy ciała,
przy wspieraniu farmakologicznego leczenia. Odpowiednio dostosowana, pełnowartościowa dieta pozwala pacjentowi osiągnąć te cele dietetyczne.

Bibliografia:

• Chiovato L., Magri F., Carlé A. Hypothyroidism in Context: Where We’ve Been and Where We’re Going. Adv Ther. 2019; 36(2): 47–58.

• Wojtas N., Wadolowska L., Bandurska- Stankiewicz E. Evaluation of Qualitative Dietary Protocol (Diet4Hashi) Application in Dietary Counseling in Hashimoto Thyroids: Study Protocol of a Randomized Controlled Trial. International Journal of Environmental Research and Public Health, 2019

• Ihnatowicz P., Drywień M., Wątor P. i wsp. The importance of nutritional factors and dietary management of Hashimoto's thyroiditis. Ann Agric Environ Med. 2019; 27(2):184-193

• Lachowicz K., Stachoń M., Pałkowska-Goździk E. Fizjologiczne aspekty postępowania dietetycznego w chorobie Hashimoto. Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych. 2019; 68(2): 201-214

• Wouters H., Slagter S.N., Muller Kobold A. C. i wsp. (2020): Epidemiology of thyroid disorders in the Lifelines Cohort Study (the Netherlands). PLoS One. 15(11).

• Szwajkosz K., Wawryniuk A., Sawicka K., Łuczyk R., Tomaszewski A. Niedoczynność tarczycy jako skutek przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia gruczołu tarczowego. Journal of Education, Health and Sport. 2017; 7(5):41-54.

• Ihnatowicz P., Ptak E.: Masz to we krwi. Wydaw. Publicat, Poznań 2017: 114-116