Czy kawa jest antyoksydantem i co to oznacza?

Sama kawa antyoksydantem nie jest. Ale w jej ziarnach znajdują się przeciwutleniacze takie, jak kwas chlorogenowy, któremu przypisuje się działanie zmniejszające ryzyko wystąpienia nowotworów prostaty, piersi czy macicy oraz działanie mogące umożliwić wstrzymywanie i opóźnianie pracy utleniaczy.

Antyoksydanty w kawie zmniejszają również w organizmie poziom stresu oksydacyjnego, który odpowiedzialny jest za spadek odporności oraz szybsze starzenie się. Poza tym długotrwałe niekorzystne działanie wolnych rodników prowadzi do uszkodzenia komórek odpowiedzialnych za prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu – DNA, tłuszczy oraz białek. Dlatego tak ważne jest, by codziennie uzupełniać dietę w antyoksydanty. Suplementy mogą okazać się równie pomocne, jak wypicie 2-3 filiżanek kawy. Pamiętaj jednak, że zróżnicowana dieta bogata przede wszystkim w warzywa i owoce jest najlepszym sposobem na walkę z wolnymi rodnikami.

Kawa jako antyoksydanty — właściwości przeciwutleniające

Kawa i antyoksydanty to temat, który zajmuje eksploratorów ze świata nauki. Istnieje wiele badań ¹, które potwierdzają, że w kawie znajdują się duże ilości polifenoli oraz grupy związków o działaniu przeciwutleniającym. Są to: metyloksantyny, kwasy chlorogenowe, laktony, kwasów chlorogenowych, fenolokwasy, furany, garbniki, składniki mineralne, pirole, katechiny oraz niacyna, która powstaje w procesie prażenia ziaren z trygoneliny. To właśnie dzięki nim kawa ma właściwości cenione przez osoby na całym świecie.

W niektórych krajach kawa jest obowiązkowym elementem diety. Na przykład Włosi, Hiszpanie czy Norwegowie cenią ją za właściwości zmniejszające stany zapalne w organizmie. A to nie jedyny wpływ kawy na organizm. Napar z ciemnych, gorzkich i aromatycznych ziaren pobudza organizm, sprawia, że staje się on lepiej dotleniony. W konsekwencji poprawia się koncentracja i znika uczucie zmęczenia.  Kawa ma również korzystny wpływ na trawienie i ogólne samopoczucie.

Jak parzyć kawę, żeby zachować jej przeciwutleniające właściwości?

By wydobyć z ziaren kawy to, co najlepsze, trzeba odpowiednio ją parzyć i podawać. Największe stężenie polifenoli otrzymasz, parząc świeżo mieloną kawę. Nie ma znaczenia, czy będziesz mielić ziarna w młynku ręcznym tuż przed zaparzeniem, czy użyjesz ekspresu. Ważniejsze jest to, jak przechowujesz kawę. Ziarna przesypuj do szczelnego opakowania, by nie doszło do jej utlenienia.

Nie ma też znaczenia, jaki gatunek kawy wybierzesz, chociaż w niektórych badaniach wykazano, że robusta zalana wrzątkiem i parzona przez 5 minut miała najwyższy wskaźnik antyoksydacyjny spośród przebadanych kaw.  W tych samych badaniach udowodniono też, że wydłużenie czasu zaparzania nie wpływało znacząco na aktywność antyoksydacyjną badanych naparów ².

Teraz już wiesz, jakie właściwości ma kawa i jak działają zawarte w niej polifenole. Pij więc kawę na zdrowie w ilości nie większej niż 400 mg dziennie.

[1] Daglia M., Papetti A., Gregotti C., Berte F., Gazzani G.: In vitro antioxidant and ex vivo protective activities of green and roasted coffee. J. Agric. Food Chem., 2000; 48: 1449–1454.
[2] Chłopicka J., Niedziela A., Bartoń H.: Aktywność antyoksydacyjna i całkowita. Zawartość polifenoli w naparach kawy w zależności od rodzaju kawy i sposobu jej przygotowania, BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. – XLVIII, 2015, 3, str. 278 – 282.